ਅੱਜ ਦੇ ਸਮੇਂ ‘ਚ ਗਿਫਟ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਕਾਫੀ ਸਤਰਕਤਾ ਦਿਖਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਮੌਜੂਦਾ ਇਨਕਮ ਟੈਕਸ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਤਹਿਤ ਕਿਸੇ ਵੀ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਤੋਹਫ਼ਾ ਦੇਣ ‘ਤੇ ਕੋਈ ਪਾਬੰਦੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਕੁਝ ਮਾਮਲਿਆਂ ‘ਚ ਉਪਹਾਰਾਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਆਮਦਨੀ ਸਬੰਧੀ ਕਲੱਬਿੰਗ ਵਿਵਸਥਾਵਾਂ ਲਾਗੂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨੂੰਹ ਤੇ ਕਿਸੇ ਜੀਵਨ ਸਾਥੀ ਨੂੰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਤੋਹਫ਼ਿਆਂ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਸੰਪਤੀ ਦੀ ਅਦਲਾ-ਬਦਲੀ ਕਾਰਨ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਆਮਦਨੀ ਨੂੰ ਤੋਹਫ਼ਾ ਦੇਣ ਵਾਲੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਹੱਥਾਂ ‘ਚ ਸੌਂਪਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਤੋਹਫ਼ਾ ਦੇਣ ਵੇਲੇ ਇਨਕਮ ਟੈਕਸ ਦੇ ਕੇਸਾਂ ਦਾ ਮਾਮਲਾ ਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਭਾਰਤੀ ਟੈਕਸ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦੁਆਰਾ ਇੱਕ ਸਾਲ ਦੌਰਾਨ ਉਸਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਏ ਸਾਰੇ ਤੋਹਫ਼ਿਆਂ ਦੀ ਕੁੱਲ ਗਿਣਤੀ ਜੇਕਰ ਪੰਜਾਹ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਉਹ ਵਿਅਕਤੀ ਟੈਕਸ ਦੇਣ ਯੋਗ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਿੰਨਾ ਚਿਰ ਸਾਲ ਦੌਰਾਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਏ ਸਾਰੇ ਤੋਹਫਿਆਂ ਦੀ ਰਕਮ ਪੰਜਾਹ ਹਜ਼ਾਰ ਰੁਪਏ ਦੀ ਲਿਮਿਟ ਤੋਂ ਵੱਧ ਨਹੀਂ ਜਾਂਦੀ, ਇਹ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮੁਕਤ ਹੈ ਪਰ ਪੰਜਾਹ ਹਜ਼ਾਰ ਦੀ ਹੱਦ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਾਰੀ ਰਕਮ ਟੈਕਸਯੋਗ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇੱਕ ਪ੍ਰਾਪਤਕਰਤਾ ਦੇ ਹੱਥਾਂ ਵਿੱਚ ਤੋਹਫ਼ੇ ਦੇ ਟੈਕਸਯੋਗ ਬਣਨ ਦੇ ਨਿਯਮਾਂ ਦੇ ਕੁਝ ਅਪਵਾਦ ਹਨ।
ਅਜਿਹੇ ਅਪਵਾਦਾਂ ‘ਚੋਂ ਇੱਕ ਕੁਝ ਖਾਸ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਤੋਹਫ਼ਿਆਂ ਸਬੰਧੀ ਹੈ। ਪਿਤਾ ਤੇ ਪੁੱਤਰ ਦਾ ਰਿਸ਼ਤਾ “ਨਿਰਧਾਰਤ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰੀ” ਦੀ ਪਰਿਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਅਧੀਨ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਇੱਕ ਪਿਤਾ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਟੈਕਸ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦੇ ਆਪਣੇ ਪੁੱਤਰ ਨੂੰ ਕੋਈ ਵੀ ਤੋਹਫ਼ਾ ਦੇ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਦੱਸਣਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਟੈਕਸ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਦੇ ਮੌਜੂਦਾ ਨਿਯਮਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ 2 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦੀ ਕੀਮਤ ਤੋਂ ਉਪਰ ਵਾਲਾ ਗਿਫਟ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਹ ਨਕਦ ਵਿੱਚ ਸਵੀਕਾਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਤੋਹਫ਼ੇ ਦੀ ਰਕਮ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਜੁਰਮਾਨੇ ਦਾ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਦੋ ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦੀ ਕੀਮਤ ਤੋਂ ਉਪਰ ਵਾਲੇ ਗਿਫ਼ਟ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪ੍ਰਹੇਜ਼ ਕਰੋ।
